برای رسیدن به بازدهی مناسب دستگاه، باید یک آب بندی کامل و مناسب وجود داشته باشد، آب بندها از نشتی سیالات مثل روغن، آب، مواد سمی و غیره جلوگیری می‌کنند و اگر این آببندها وجود نداشته باشند؛ دستگاه به خوبی کار خود را انجام نمی‌دهد. در این مقاله می‌خواهیم به معرفی آببندها و انواع آن بپردازیم تا بتوانید بهترین نوع آن را خریداری کنید.
انواع آببندها
آببندها انواع مختلفی دارند برای مثال یک نوع آببند ثابت و دیگری آببند متحرک است. هر دستگاه نیاز به آببند مخصوص خود را دارد در غیر این صورت کار دستگاه به مشکل می‌خورد. آببند ثابت به آببندی می‌گویند که برای جلوگیری از نشتی بین قطعات غیر متحرک به کار می‌رود، در صورتی که آببند متحرک برای جلوگیری از نشتی سیالات برای قطعات متحرک به کار می‌رود. نوع آببند هر قطعه باید توسط سازنده انتخاب شود و در زمان تعویض باید عوض گردد. دو نوع اصلی سیستم آببندی وجود دارد که عبارت‌اند از:
آببندی از نوع پکینگ
مکانیکال سیل
آب بندی از نوع پکینگ
سیستم آببندی از نوع پکینگ از استافینگ باکس لایی، کاسه نمد، کلاهک آبی، گلند و غیره تشکیل می‌شوند. لایه‌های این نوع آببند انواع مختلفی مثل آزبس پکینگ، پنبه نسوز و لایه آزبس آغشته به گرافیت از بهترین و متداول‌ترین انواع لایه می‌باشند. این لایه‌ها به نرمی و انعطاف پذیری کمک کرده و به خوبی می‌تواند منافذ را پر کرده و یک نکته حائز اهمیت این است که این لایه‌ها مانع حرکت شفت نمی‌شوند.
برای جلوگیری از نشتی سیالات، شفت پمپ را از جعبه آببند ک از لایه‌های حلقوی پر شده‌اند؛ عبور می‌دهد. اگر بخواهیم با کار این نوع آببند آشنا شویم باید بگوییم که کلاهکی یا همان گلند لایه‌های حلقوی را به هم می‌فشارند به طوری که لای شفت به طور خیلی محکمی سفت شده و از نشت سیالات جلوگیری می‌کند.
خب این لایه‌ها به دلیل فشار زیاد و چرحیدن شفت بسیار گرم می‌شوند و برای خنک کردن این لایه‌ها یک حلقه به نام فانوسی نصب می‌کنند. مایع خنک کننده از یک طرف وارد حلقه فانوسی شده و از طرف دیگر خارج می‌شود و این‌گونه حرارت را به خارج منتقل می‌کند.
آب بندی از نوع مکانیکال سیال
تنوع مکانیکال سیل‌ها بسیار زیاد است اما در اصل همگی آن‌ها کار یکسانی انجام می‌دهند. در اصل اگر بخواهیم به کار اصلی و قطعات آن اشاره کنیم باید بگوییم روتیتینگ روی شفت نصب شده و با آن به چرخش شفت کمک می‌کند. استیشن فیس در اصل ثابت بوده و به پوسته متصل است، این دو سطح نامبرده کاملاً صیقلی و صاف بوده و به موازات یکدیگر عمود بر شفت پمپ نصب می‌شوند. از اجزای اصلی مکانیکال سیل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سیل گلند
درایو کالر
اورینگ
فنر
استیشن فیس
روتیتین فیس
برای خرید یا تعویض آببند برای پمپ باید با کار و چگونگی نشتی در سیل مکانیکی آشنا شوید. در ادامه با نشتی در سیل مکانیکی آشنا می‌شوید.
نشتی در مکانیکال سیل
در این وسیله نشتی از سه محل اصلی وجود دارد و برای اینکه بتوانید این قطعه را تعمیر کنید، باید این سه محل اصلی را بشناسید. این سه محل نشتی عبارت‌اند از:
فضای بین پوسته و قسمت ثابت
فضای بین شفت و قسمت متحرک
فضای بین سطوح صیقلی
معمولاً برای جلوگیری از نشتی بین روتینگ فیس و شفت و همچنین استیشن فیس و پوسته از اورینگ استفاده می‌شود. قطعات اورینگ به دما بسیار حساس هستند و در صورت افزایش دمای مکانیکال سیل‌ها، اورینگ‌ها سوخته و خراب می‌شوند و باعث نشتی سیالات خواهند شد.
امکان نشتی بین روتیتینگ فیس و قسمت ثابت نیز وجود دارد، این سطوح باید کاملاً بهم چسبیده باشند و تنها با یک قسمتی از سیال جدا شده باشد. برای این منظور باید از فنر استفاده شود در اصل فنر بر روی درایو کالر قرار گرفته و فشار فنر سطوح دوار و مایع را ثابت نگه داشته و از نشتی جلوگیری می‌کند.
آببندهای وی و یو شکل
جنس این نوع آببندهای پمپ بیشتر از لاستیک طبیعی یا چرم است و طرز نصب آن‌ها این‌گونه است که فشار سیال لبه را به دیواره چسبانده و از نشت مایعات جلوگیری می‌کند. در اصل فشاری بر روی لبه سیال وارد می‌کند. برای آببندی پمپ آب باید حداقل از یک بسته از این نوع آببند استفاده شود و چند آب بند را در یک شیار قرار دهند.
اگر بخواهیم به کاربرد این نوع آببندها اشاره کنیم باید بگوییم از آن‌ها برای آببندی شفت و پیستون پمپ آب استفاده می‌کنند در اصل این نوع آببندها متحرک بوده و همان‌طوری که در ابتدای مقاله به معرفی این نوع آببندها پرداختیم؛ وظیفه آن‌ها جلوگیری از نشتی در پمپ آب‌های متحرک است.
آببندهای فلزی
از نظر شکل مانند رینگ‌های پیستون موتور است و البته جنس عمده آن‌ها از نوع فلزی بوده در مقابل می‌تواند این جنس از پلاستیک نیز باشد. متأسفانه آن‌ها دچار نشتی زیادی هستند، مگر اینکه به صورت خیلی دقیق نصب شوند. سیل‌های فلزی معمولاً 2 نوع هستند که یک نوع آن‌ها پیستونی و دیگری شفت جک نام دارند. برای جلوگیری از نشتی این نوع آببندها باید از کاسه نمد، کانال تخلیه به مخزن استفاده کرد تا حدودی بتوانند از نشتی جلوگیری کنند.
شما باید از این نوع آببند در جاهایی که میزان حرارت بسیار بالا است استفاده کنید. در اصل برای این نوع آببندها فقط باید از واشر کمپرسی استفاده کرد، کاربرد این واشر معمولاً برای کاربرد ثابت استفاده می‌شود. شاید برایتان سؤال شود که کاربرد ثابت کجا؟ در جواب این سؤال باید گفت از این نوع واشر می‌توان در لوله‌ها، کوپلینگ و پوسته پمپ آب استفاده کرد دقیقاً برای پر کردن قسمت‌های ناصاف خریداری می‌شود.
کلام آخر
شما قبل از تعویض یا خرید آببندها باید با کار و انواع آن‌ها آشنا شوید. انواع مختلفی از آببند برای پمپ وجود دارد که همگی کاری ثابت انجام می‌دهند در صورتی که ممکن است جنس و مدل آن‌ها متفاوت باشد. در صورت نشتی وسایل و تجهیزات باید ابتدا به سراغ آببندهای آن بروید و سپس از فردی خبره برای انتخاب و خرید بهترین نوع آببند کمک بگیرید. در صوت نیاز می‌توانید انواع آببندها و وسایل دیگر پمپ آب مثل آببند برای کمپرسور را از سایت رایمون سورین خریداری کنید.
